การเปลี่ยนแปลงทางผิวหนังที่พบได้ในคนท้อง
สำหรับคุณแม่ที่ตั้งครรภ์คงเป็นกังวลไม่น้อยกับการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในช่วงขณะตั้งครรภ์ ไม่ว่าจะเป็นการเปลี่ยนแปลงทางด้านร่างกาย ทางด้านจิตใจ ทางด้านผิวหนัง แต่ไม่ต้องกังวลไปเพราะเป็นภาวะที่สามารถเกิดขึ้นได้เป็นปกติ แต่เมื่อหลังคลอดสภาวะเหล่านี้จะหายไปได้เอง
การเปลี่ยนแปลงทางผิวหนังในคนท้องแบ่งเป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ คือ
- การเปลี่ยนแปลงทางผิวหนังที่ถือเป็นภาวะปกติ (Physiologic skin change) พบได้ในคุณแม่ทั่วไป
- การเปลี่ยนแปลงทางผิวหนังที่ผิดปกติ
แต่วันนี้เราจะพูดถึงเฉพาะการเปลี่ยนแปลงทางผิวหนังที่ถือเป็นภาวะปกติที่พบได้กับคุณแม่ที่กำลังตั้งครรภ์ทั่วไป จะได้คลายความวิตกกังวลลงเพราะเป็นภาวะปกติที่คุณแม่จะต้องพบเจอ ซึ่งสามารถแบ่งสภาวะการเปลี่ยนแปลงได้ดังนี้
การเปลี่ยนแปลงเกี่ยวกับเม็ดสี (Pigmentary)
- สีผิวโดยรวมจะคล้ำขึ้น
- สีผิวคล้ำขึ้นเฉพาะที่ เช่น ขาหนีบ รักแร้ อวัยวะเพศ หรือบริเวณที่เป็นแผลเป็นอยู่เดิม
- การมีเส้นดำพาดกลางท้องตั้งแต่ลิ้นปี่ลงมาถึงตรงใต้ท้อง (linea nigra) จะเห็นได้ในคนท้องเกือบทุกคน
- เป็นฝ้าได้ง่าย เพราะฉะนั้น คุณแม่ควรงดการออกแดดแรงๆ ต้องกางร่ม ใส่หมวก และทากันแดดที่เหมาะสม
- คนที่มีไฝ หรือขี้แมงวันอยู่เดิม อาจจะมีสีเข้มขึ้นได้
การเปลี่ยนแปลงของขนและผม (Hair)
- ขนตามตัวจะเยอะขึ้น
- ผมที่ศีรษะจะหนาขึ้น
- แต่พอคลอดแล้วอาจจะมีผมร่วงหรือผมบางลงได้
การเปลี่ยนแปลงของเล็บ (Nail)
- เนื้อเยื่อใต้เล็บหนามากขึ้น
- มีปลายเล็บแตกลอก
- มีเส้นเป็นร่องแนวขวางที่เล็บ
- เล็บยาวเร็วขึ้น
- เล็บเปราะแตกง่าย
การเปลี่ยนแปลงของต่อมเหงื่อ
- โดยรวมจะมีเหงื่อออกมากขึ้นทุกบริเวณของร่างกายยกเว้นฝ่ามือ
โรคที่เกิดขึ้นใหม่
- รอยแตกลายที่หน้าท้อง
- มีติ่งเนื้อตามร่างกาย โดยเฉพาะที่ขาหนีบกับคอ
การเปลี่ยนแปลงที่เกี่ยวกับเส้นเลือด
- มีพวกไฝแดงหรือเนื้องอกเส้นเลือดเพิ่มมากขึ้นตามร่างกาย
- ฝ่ามือแดง
- มีการบวมแบบกดแล้วจะไม่บุ๋ม จะเด่นที่บริเวณ มือ เท้า ข้อเท้า หรือหน้า
- มีเส้นเลือดขอด
- มีอาการคันตามตัว
- มีรอยช้ำตามตัว
- เหงือกโตมากขึ้น หรืออาจจะพบมีตุ่มนูนแดงที่เหงือก
- ริดสีดวง
การเปลี่ยนแปลงทางเยื่อบุ mucosa
- มีเหงือกอักเสบได้
- บริเวณปากมดลูกจะนิ่มลงและเปลี่ยนเป็นสีน้ำเงินได้
เบื้องต้นก็จะมีความเปลี่ยนแปลงดังที่กล่าวมา ส่วนการเปลี่ยนแปลงอื่นๆที่ผิดปกติในคนท้อง เช่น โรคตุ่มน้ำใส โรคสะเก็ดเงินแบบเป็นหนอง ลมพิษ หรือโรคผื่นคันในคนท้อง ก็สามารถเกิดขึ้นได้เช่นกัน
ขอให้แม่ๆทุกคนอดทนต่อความเปลี่ยนแปลงดังกล่าว พอคลอดบุตรแล้วอาการต่างๆก็จะดีขึ้น ถ้าอาการไหนยังไม่ดีขึ้นจนคุณแม่เป็นกังวล ก็สามารถปรึกษากับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับการรักษาต่อไป
ที่มา : Fitzpatrick’s Dermatology 8th edition
บทความโดย พญ.อัญชิสา กาญจโนมัย
ตารางเวรเเพทย์ สามารถค้นหา (Search) ชื่อเเพทย์หรือสาขา